BUTCHI

Khi còn là học sinh Mỹ Thuật, bọn tôi thường hay vẽ người mẫu khoả thân, trẻ có, già có, thiếu nữ và cả mẫu nam. Lúc bấy giờ, những bài vẽ hình họa, cốt để nghiên cứu khảo sát, về thân hình, dáng, mảng khối, cơ bắp con người...v.v...

Chúng tôi nhìn những người mẫu đó như một pho tượng sống, bằng đôi mắt chuyên nghiệp, cùng bàn tay khéo léo để tạo hình, sáng tạo, thế nhưng, có bao giờ hiểu được tâm trạng của từng người, ngoài việc họ ngồi, họ đứng, vì một lý do nào đó... Nhưng có một điều, bất cứ ai, khi chọn cho mình cái nghề làm mẫu cho trường Mỹ Thuật, đều phải đấu tranh với chính bản thân mình, một cơ thể trần truồng trước bao nhiêu ánh mắt, sự thông cảm chắc hẳn rồi, nhưng đã ai thấy đó là cả một sự đấu tranh, như chính họ đã hy sinh cho nghệ thuật?

Tôi còn nhớ... người mẫu đầu tiên của tôi là chị Nguyễn Thị Thành làm nghề mẫu chuyên nghiệp ở Trường Đại học Mỹ thuật Hà NộI đã hơn chục năm, một người rất nhiệt tình say mê với công việc và hiểu về nghề vẽ... lý do chị theo nghề làm mẫu vẽ thế nào tôi không biết, chỉ biết khi chị làm nghề này đầu tiên gia đình không ai đồng ý, chị phải trốn mọi người đi làm mẫu... mãi sau mọi người hiểu được lòng say mê, nhiệt huyết, yêu nghệ thuật của chị thì cả nhà lại ủng hộ... và sau này con gái của chị cũng theo nghề của mẹ... nghề làm mẫu vẽ đòi hỏi không những phải vượt qua được những mặc cảm của quan hệ xung quanh mà còn phải kiên trì, có nghị lực, tâm huyết... Thời gian chúng tôi học, riêng môn hình họa vẽ mẫu nude 5 năm trời, chỉ vẽ vào buổi sáng từ 8 giờ đến 11g30 vì ánh sáng thời gian đó di chuyển ít nhưng cùng một hướng... mùa đông rét là thế nhưng theo yêu cầu của bài học vẫn phải cởi bỏ hết quần áo, đứng, ngồi hay nằm nghiêng... cứ 45p thì nghỉ giải lao 15p... thời gian nghỉ các người mẫu lại hòa đồng với các học viên, nói cười vui vẻ cứ như chưa hề làm mẫu vừa rồi, thậm chí khi thầy giáo thông báo đến giờ vào lớp, người mẫu đang nói dở câu chuyện với chúng tôi tự nhiên cởi bỏ hết áo quần trước mặt, miệng vẫn nói tiếp câu chuyện như không vấn đề gì vậy...

Nói đến nghề làm mẫu tôi lại nhớ một câu chuyên được nghe từ các Thầy hội họa ở Thái Nguyên kể... thời gian đầu của Trường văn hóa nghệ thuật Thái Nguyên (nay là trường Cao đẳng văn hóa nghệ thuật Thái Nguyên) khi đó nhà trường còn nghèo, chưa có kinh phí thuê người mẫu cho lớp họa, theo sáng kiến của Thầy Đỗ Tố (nay thầy đã mất) cả Thầy và trò thay phiên nhau làm mẫu cho mọi người vẽ, cả mẫu mặc quần áo lẫn mẫu nude... hôm đó đến lượt Thầy giáo làm mẫu nude, thầy tự bố trí dáng, ánh sáng cho học sinh, thường thì học sinh vẽ thầy đi đi lại lại đễ xem trò nào vẽ chưa đúng hướng, đúng ánh sáng Thầy nhắc nhở để mọi người sửa cho đúng... nhưng bây giờ Thầy lại ngồi làm mẫu nên phải đảo mắt liên tục để kiểm tra và góp ý từ xa... đến một trò vẽ sai dáng, nhìn mẫu cứ đổ nghiêng ra mà nhắc mãi mà trò vẫn không sửa được, tức mình Thầy từ trên bục chạy đến chỉ tận nơi cho trò sữa... mà không biết mình đang làm mẫu nude cho lớp... cả lớp nhìn Thầy trên mình không một mảnh vải che thân cứ đi phăng phăng... lủng lẳng mà trố mắt ngạc nhiên.... đó là một hình ảnh vì lòng say mê nghề nghiệp, nghệ thuật mà quên hết mọi vật xung quanh, đã siêu thoát khỏi cuộc sống đời thường vào nghệ thuật... đó cũng là một tấm gương để chúng tôi học tập. Còn nhiều chuyện dông dài nữa của giới Họa sỹ mà kể ra đây thì thật buồn cười...!!!


Thời gian học ở Trường Mỹ thuật của tôi là một kỷ niệm đẹp không bao giờ quên về tình thầy trò, về lòng say mê nghề nghiệp và sự quyết tâm ý trí của con người, khi ham muốn đến một cái đẹp của tạo hình...